Haber Merkezi
TÜRSAB Havayolu Biletleme ve IATA İhtisas Başkanı ve Olcartour Yönetim Kurulu Başkanı Numan Olcar, Turizm Günlüğü Gazetesi ile 2022 yılına yönelik değerlendirmelerini ve 2023 yılı öngörülerini paylaştı.
“GÜÇ” OLANDA “VİZYON”, “VİZYON” OLANDA DA “GÜÇ” BULUNMUYOR
“Ülkemizdeki en önemli sorunlardan bir tanesinin de özellikle “uzmanlık gerektiren” ve “spesifik” konularda “vizyon” ve “güç”ün aynı yapıda konumlanamaması” olarak belirten Numan Olcar; “Başka bir deyişle; “Güç” olanda “Vizyon”, “Vizyon” olanda da “Güç” olmaması ülkemizin önemli sorunlarından biridir” dedi.
İşte Numan Olcar’ın 2022 yılı değerlendirmesi ve 2023 yılı öngörüleri…
2022 DEĞERLENDİRMESİ
2022 yılını havacılık ve havayolları perspektifinden değerlendirirsem; özellikle 2020 yılının Mart ayıyla dünyaca etkisini gördüğümüz “pandemi” havacılık tarihinin en olumsuz dönemi ve en büyük kayıpların yaşandığı bir dönem olarak tarihe geçmiştir.
Hiç beklenmeyen ve bu konuda bir acil plan senaryosu da olmayan havacılık sektörü çok büyük bir yara almasının yanı sıra havayolu ulaşımının bir parçası olan acentalar da bu olumsuzluktan aynı şekilde payını almıştır.
“EN İYİ” VE “EN KÖTÜ” SENARYO
IATA’nın 2020 yılının ortalarında açıkladığı perspektife göre havacılık ve yan kollarındaki toparlanmasındaki öngörüsü; düzelmenin iyi senaryoya göre 2024, kötü senaryoya göre de 2027 olarak ifade etmişti. Geçtiğimiz iki yıl boyunca bunun ne kadar isabetli bir tespit olmuş dolduğunu hep birlikte gördük.
Hakikaten de özellikle 2022 yılının başından itibaren bir toparlanma başladı ve bugüne kadar da bu ivme hep yükseldi. Önümüzdeki sene ise bunun daha da iyileşeceğini artık daha rahat söyleyebiliriz.
“PANDEMİ KAPASİTE İTİBARİYLE 20 SENE GERİ GÖTÜRDÜ”
Lakin içinde bulunduğumuz ve yükselmesini öngördüğümüz kapasitenin ise 2002 neredeyse yılına eşit olduğunu söyleyebiliriz. Yani “Pandemi kapasite itibariyle 20 sene geri götürmüştür” ifadesini doğru ve gerçekçi bir ifade kabul edebiliriz.
2022 YILININ ÖNE ÇIKAN OLAY VE GELİŞMELERİ
Yukarıda değindiğim gibi “pandemi” sonrası gelişen tüm parametreler her sektörde olduğu gibi turizmde de yeni oluşumlara, karar ve aksiyonlara sebep olmuştur.
Bu sebep-sonuç ilişkileri neticesinde ortaya çıkan karar ve uygulamalar ise hakikaten “olay” olarak niteleyebileceğimiz sonuçları olmuştur.
ÜLKEMİZDEKİ EN ÖNEMLİ SORUNLARDAN BİRİ DE: “GÜÇ” OLANDA “VİZYON”, “VİZYON” OLANDA DA “GÜÇ” OLMAMASIDIR
Bana göre ülkemizdeki en önemli sorunlardan bir tanesi de özellikle “uzmanlık gerektiren” ve “spesifik” konularda maalesef “vizyon” ve “güç”ün aynı yapıda konumlanamamasıdır.
Yani bir başka deyişle; “Güç” olanda “Vizyon”, “Vizyon” olanda da “Güç” olmamasıdır. İşin içerisine bir de “Liyakatsizlik” girince mevzuat ve düzenlemeler iş hayatını kolaylaştıracağı yerde maalesef tam tersi yani zorlaştırıcı etkisi de oluyor.
“2022 YILININ ÖNE ÇIKAN OLAYLARINDAN ZİYADE…”
2022 yılı için öne çıkan ilk 3 – 5 olayın sıralamasından ziyade, aslında olay dahi olamayacak konuların maalesef başta kurumlar arası iletişimsizlik olmak üzere sektöre yansıyarak “olay” olmasını bir talihsizlik olarak görmekteyim.
EN ÖNEMLİ KONU KESİNLİKLE EKONOMİDİR
Diğer yandan ise en büyük ve en önemli konu kesinlikle ekonomidir. Bunun yaşama sirayetinin ise bu zamana kadar hep olumsuz yansımıştır.
“BEN ZİYARETÇİ SAYISINA BAKMIYORUM”
Ben, ülkenin gelen yabancı ziyaretçi sayısına bakmıyorum bunların hiçbiri ekonomi açısından bir kazanım değildir zira Türk Lirası’nın değeri itibariyle zaten hiçbir şey yapmasanız da sağlayabileceğiniz bir trafiktir.
“ÖNEMLİ OLAN…”
Önemli olan bu sirkülasyondan sağlanan; “olması gerek değerdir”. Oysa basitçe rakamlara baktığınız zaman; iki kat insan artışında eskisinin yarısı kadar bir gelir varsa üzerinde düşünülmesi gereken husus budur.
UÇAK KOLTUĞU ARZINDAKİ DARALMA
Turizm açısından ifade etmek istediğim diğer bir husus da ülkemizdeki “uçak koltuğu arzında” yaşanan daralmadır.
Bu daralmanın doğrudan havayolları ve sektör paydaşlarına olumsuz etkisi olduğu kadar turizm ekonomisi açısından da çok büyük bir olumsuzluktur.
Koltuk arzının azalması sadece uçak sayıları ile alakalı değil, zaman zaman uçak olsa da bu sefer uçuş ekibi yetersizliği gibi sıkıntılarından kaynaklanmaktadır. Bu konu da ayrıca ele alınmalı ve uluslararası paydaşlarla birlikte değerlendirilmelidir.
2023 ÖNGÖRÜSÜ
Havacılık sektörü açısından 2023 toparlanmaya devam edecek lakin 2019 gelirlerine ulaşılması için hali hazırda birkaç sene daha gerekeceği kanaatindeyim.
“SEÇİM YILI OLMASININ DA MUTLAKA BİR OLUMSUZLUĞU OLABİLECEĞİ GÖZ ARDI EDİLMEMELİ”
Gelen ziyaretçi açısından da bir yükselme olacağı muhakkaktır. Lakin seçim yılı olmasının da mutlaka bir olumsuzluğu olabileceği göz ardı edilmemelidir.
“AKŞAMDAN SABAHA ALINAN KARARLARIN SONUÇLARI”
Risk deyince bence en önemli örnek önceden öngörülmeyen ve ani karalarla hayata geçirilen uygulamalardır. Ne yazık ki atılan taşın ürkütülen kurbağaya deyip değmeyeceği önceden hesaplanmıyor. Mesela geçmişte de defalarca yaşadığımız sezon ortasında “müze bedellerinin artması”, “başka yasal düzenlemeler”, hatta son zamanlarda “konaklama vergisi” olarak hayata geçirilen uygulamaların hepsi maksadının ölçümleri yapılmadan akşamdan sabaha alınan kararların sonuçlardır.
Hatta bazıları dünyadaki uygulamalarında son derece kötü taklitleridir. Ben, bu ve bu gibi uygulamaların tamamını bir risk olarak görmekteyim.
Yıl sonu dileğim ise; 2023 yılının başta tüm meslektaşlarımıza, ailelerine ve sektörümüze hayırlı olması… 2023’te sektörel kararların ve bu kararların yönetiminin daha akil bir iletişimle alınmasını ve uygulanmasıdır.