HEDİYE EROĞLU

Türkiye’de Mersin ve İstanbul’da yaşanan terör saldırıları sonrası yeniden alevlenen, yabancıların kontrolsüz girişi çıkış ve dolaşımı ile ilgili tartışmalar sonrası Göç İdaresi basının karşısına çıktı. İçişleri Bakanlığına bağlı Mersin İl Göç İdaresi ilk kez basınla buluşarak, çalışmalarını anlattı.

Mersin İl Göç İdaresi Müdürü Hüseyin Kemal İlday, Hayata Destek Personellerinin katılımıyla, Suphi Öner Öğretmen Evinde basınla buluştu.

Göç Yönetimi başlıklı bir sunum yapan İlday, bakanlığın göç yönetimi ile ilgili çalışmaları ve il özelinde yapılan çalışmaları anlatarak, önemli mesajlar verdi.  

DÜNYADAKİ GÖÇMEN SAYISI; 281 MİLYON

Dünyada, ülkemizde, düzenli, düzensiz göç, uluslar arası koruma, uyum ve iletişim alanlarında yapılan çalışmaları anlatan İlday, dünyada tüm göçmenlerin 281 milyon kişi olduğunu ve bunlardan 89,3 milyonun zorla yerinden edilenlerden oluştuğunu söyledi. “31 milyon ise diğer ülkelerde koruma altında bulanan yabancılardan oluşuyor” diyen İlday, “Göç rotalarına baktığımızda özellikle Afrika, Hindistan, Endonezya bölgelerinden yoğun göç akışı olduğunu görüyoruz. Kaynak ülkeler ve barındırdıkları yabancı sayısında ülkemizde toplamda 4 milyon yabancı şahıs var. Diğer ülkelerde Suriye’de 6,8 milyon insan yerinden edilmiş durumda.

TÜRKİYE’DE 5 MİLYON 254 BİN YABANCI VAR

Türkiye’de göçe baktığımızda ise 4 ana başlık altında düzenli göçte Türkiye’ye girişi, çıkış, vize ve iskan konularını barındırıyor. Düzensiz göç sınır önlemleri, engelleme ve yakalama ve sınır dışı işlemleri.

Uluslar arası koruma, insan ticaretini kapsarken uyum da bilgilendirme, eğitim ve iletişim faaliyetleri yapılıyor.

Asıl en büyük nokta Türkiye’de göçe baktığımızda 5 milyon 254 bin yabacı uyruklu şahıs kayıt altındadır.

Geçici koruma Suriyeliler, sarı kimlik sahibi olup geçici koruma altındadır. Yaklaşık 3,5 milyon. İkamet izniyle kalan sayısı bir milyon 300 bin. Yine ülkemizde uluslar arası koruma kapsamında ise 319 bin civarında kişi bulunmakta” dedi.

‘GERİ DÖNMEYECEKLER’ SERZENİŞİNDE BULUNULUYOR

Sunumunu düzensiz göçle mücadele çalışmaları ile ilgili sürdüren Hüseyin Kemal İlday, bu alanda sorunu kaynağında çözüp etkili sınır tedbirleri, ülke içinde etkili yakalama ve sınır dışı mekanizmalarla mücadele edildiğini aktardı.

“Uyum çalışmalarında ise ‘hep bu kadar yabancı geldi, artık ülkemizden çıkış yapmayacaklar, bizimle yaşayacaklar’ diye serzenişte bulunuyor vatandaşlar. Uyum faaliyetinin amacı; 3. bir şahıs yardımına ihtiyaç duymadan hayatlarını idame ettirmeyi kapsıyor.

Düzenli göçe baktığımızda; İkamet izniyle vize veya vizeden muaf olarak ülkemize gelip daha fazla gelen yabancılar ikamet izni ile ülkemizde kalıyorlar.

2016’dan günümüze kadar ikamet izni ile kalan yabancı sayısı 2019’da en pik düzeye gelinmiş durumda. 2020’de pandeminin etkisi ile bu sayı düşüş yapıyor, bir milyon 341 bin ikamet izni ile kalan şahıs var bugün.

Düzensiz göç ve göçmen kaçakçılığı sürekli birbiri ile karışıyor. Düzensiz göç; bir yabancının ülkeye yasadışı yollardan girmesi ile ifade edilirken, göçmen kaçakçılığı dolaylı ve doğrudan yasal olmayan yollardan bir yabancının ülkeye sokulması, yurtdışına çıkmasına imkan sağlanması anlamına gelmektedir.

Göçmen kaçakçılığı konusuna zaman zaman Türk vatandaşları da girmektedir.

Türkiye’ye gelen göç yolarında; güney ve doğu kısımdan ülkemize son dönemde göç hareketliliği olduğun görmekteyiz. Suriye, Irak, Afganistan üzerinden ülkemize girişler vardır.

“SON 6 YILDA 2,5 MİLYON DÜZENSİZ GÖÇMENİN YASA DIŞI GİRİŞİ ENGELLENDİ”

2021-2025 yıllarını kapsayan Türkiye Düzensiz Göç Ulusal Eylem Planı hayata geçirilmiştir. Düzensiz göç ile mücadeleyi esas alan bu planda temel strateji, sorunu kaynağından çözüp, sınırda etkili güvenlik ülke içinde etkili yakalama ve sınır dışı etmeyi kapsamaktadır.

Sınırımızda bin 316 km güvenlik duvarları yapılmış, 940 km aydınlatma, 293  kamera, 284 termal kamera yapılması sağlanmıştır.

Alınan tedbirlerle ülkemize son 6 yılda 2,5 milyon düzensiz göçmenin yasa dışı girişi engellendi. 100 ilave jandarma, 500 ek güvenlik korucusu temin edilmiştir.

Yıllara göre yakalamalara baktığımızda en fazla sayıya 2019’da karşılaştık. Bu sene itibariyle ise 219 bin 417 düzensiz göçmen yakalanmıştır. 

Avrupa ülkelerindeki toplam sınır dışı sayısına baktığımızda yüzde 18, bizim ülkemizde ise yüzde 52 düzeyindedir” diye konuştu.

YABANCILARIN BİOMETRİK VERİLERİ SİSTEME İŞLENİYOR

Bakanlık olarak illerde yapılan çalışmaları da anlatan Müdür İlday, özellikle etkin koordinasyonun sağlanması adına illerde valiliklerle, ilçelerde kaymakamlıklarla toplantılar yaptıklarını söyleyerek, “Ülkemize giriş yapan yabancılardan düzensiz göçmenler ile ilgili yabancı takip sistemi ile kolluk güçleri ile paylaşılmakta ve sınır dışı işlemleri için harekete geçilmekte. Yakalanan her yabancı düzensiz göçmenin biometrik verilerini sisteme giriyoruz. Bir yabancı ülkemizin her hangi bir yerinde yakalandığında parmak izi ile ülkemizde daha önce ne tür işleme tabi olmuş bunu görebiliyoruz. 

Son 3-4 aydır Mersin’de bir tane bile düzensiz göçmen yani kayıtlı olmayan bir düzensiz göçmen bulunmamakta.

Emniyet, jandarma ve göç idaresi olarak düzensiz göç ortak veri tabanına sahibiz. Yabancılar için daha önce imza yükümlülüğü vardı şuanda parmak izi ile bildirimleri almış durumdayız.

Uluslararası Koruma alanında da etkin çalışmalarımız var. Geçici koruma da kitlesel olarak ülkemize girişler mevcutken, uluslar arası koruma; ırkı, dini, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncesinden dolayı ülkesinde bulunamıyor, korkuyor ve ülkemize sığınma başvurusu yapan kişileri kapsıyor.

Şuan ülkemizde bulunana uluslar arası koruma altındaki kişi sayısı 29 bin bandına gerilemiş durumdadır.

Gönüllü geri dönüşler artmakta”

Suriye’de yaşanan çatışmalar nedeniyle gelenlere ülkemizde geçici koruma sağlanmaktadır. 3 milyon 636 bin geçici koruma kapsamında ülkemizde Suriyeli bulunmaktadır.

Sürekli, ‘Bunlar geri dönmezler, dönemezler’ gibi söylemler sürekli karşımıza çıkmaktadır. Geçici koruma ülkelerindeki durumun düzelmesinin ardından tekrar ülkelerine gönderilmelerini kapsayan bir koruma türüdür.

Gönüllü geri dönüşler artmaktadır. 528 bin 111 kişinin gönülle geri dönüş yaparak Suriye’ye kendi ülkelerine dönmüş olduklarını görüyoruz.

Zaman zaman ‘biz neden Suriye’de pirket ev yapıyoruz’ diye bize sorular geliyor. Bunlar; insanların ülkelerine dönüşlerini teşvik amaçlı yapılan çalışmalar” dedi.

YAŞADIKLARI ADRESLER DÜZENLİ OLARAK KONTROL EDİLİYOR

Öte yandan yabancıların bildirdikleri adreslerde yaşayıp yaşamadıklarının kontrol edildiğini de dile getiren Mersin İl Göç İdaresi Müdürü Hüseyin Kemal İlday, “Geçtiğimiz aylarda  3 milyon 500 bin civarındaki Suriye uyruklu şahısların evleri tek tek kontrol edildi. Göç İdaresi’ne verdikleri adreslerde yaşayıp yaşamadıkları tespit edildi. Bildirdikleri adreslerde olmayanların geçici koruma kimlikleri donduruldu. Tekrar adreslerini bildirmeleri halinde aktif edildi. Yüzde 85’inin göç idaresine verdikleri adreslerde yaşadıkları tespit edildi.

‘YABANCILAR ÜLKEDE KONTROLSÜZ GEZİYORLAR’ İDDİALARI GERÇEĞİ YANSITMAMAKTADIR.

‘Yabancılar ülkede kontrolsüz geziyorlar’ iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır. Tüm bilgileri kayıt altındadır. Geçici koruma altındaki Suriyelilerin kişisel verilerini güncelliğinin sağlanması adına vere güncelleme çalışmaları devam ediyor.

Suriyelilerin bir ilden başka bir ile giderken e-devlet üzerinden yol gidiş belgesi alması gerekiyor. Bu belgeyi almadıklarında para cezası ödemesi gerekiyor. Bunu ödemediğinde hizmet alamıyor örneğin hastaneye gidip hizmet alamıyor” dedi.

ŞİKAYETİ OLAN YİMER’İ ARAYABİLİR

Uyum çalışmaları kapsamında 2 milyon 301 bin kişiye ulaşıldığını eğitimlerin devam ettiğini de söyleyen İlday, “Ayrıca halen sosyal uyum ve yaşam eğitimi Milli Eğitim Bakanlığı ile ortak yürütülmekte olup, toplamda bir milyon 190 bin kişiye eğitim verilmiştir. 2022’de bir milyon 600 bin kişiye ulaşılmıştır. 

YİMER acil çağrı merkezimiz bulunmaktadır. Şikayeti olanlar buradan bize ulaşabilirler. 7/24 hizmet veren merkeze 2021’de 4 milyon 24 bin çağrı gelmiştir.

Ayrıca yabancıların yoğun olduğu bölgelerde sosyolojik olarak saha çalışmaları yapmaktayız.

80 ilde 566 çalıştay, 77 ilde bin kanaat önderi ile buluştuk, 170 yerel yönetim temsilcisi ile, 18 ilde ekonomi buluşmaları yaptık.

TABELALAR DENETLENİYOR

Ayrıca tabela denetimleri sık sık karşımıza çıkmakta. Uygun olmadığını düşündüğünüz tabelalar varsa göç idaresine veya kaymakamlıklara başvurabilirsiniz.

Yabancı dilde olması problem değil, sadece yapılan alfabenin Latin harfleriyle olması gerekiyor. Kullanılan harflerin yüzde 25’i yabancı alfabe harflerinden oluşabilir” şeklinde konuştu.