Hasan Küçük
Kışı Mersin'in Aydıncık, Silifke, Gülnar ve Anamur ilçelerindeki ormanlık alanlarda geçiren Sarıkeçili 150 aile hayvanlarına otlak bulmak için yaz mevsimi gelince Karaman ve Konya’nın kırsal bölgelerine göçüyor. Akdeniz ile Toroslar arasında develeri, atları ve keçileriyle göç eden Sarıkeçili Yörükleri, Nisan ayı ortasında Akdeniz sahilinde başlayan yolculuklarında Karaman ve Konya sınırlarına ulaştı.
Sarıkeçililer Yardımlaşma Derneği Başkanı Pervin Çoban Savran, göç yolunda yaşadıkları sorunları ve beklentilerini gazetemize anlattı.
“SARIKEÇİLİLER AZALMADI”
Kışı Mersin’in sahil bölgelerinde yazı ise Konya ve Karaman’da geçiren 150 Sarıkeçili ailesinin bulunduğunu belirten Savran, azalma olacak diye endişe etmelerine rağmen 2012’deki otlatma planından sonra bir azalmalarının olmadığını söyledi.
Göçlerinin 17 Nisan’da başladığını ve peyderpey devam ettiğini anlatan Savran, “Gülnar bölgesinde göç yolumuzda olan tarlayı vatandaşlar kiralamış. Bölgeden bile değiller. Buradan geçmeyin diyorlar. Jandarma ekipleri çağırıldı. Jandarma ekipleri sağolsun hassasiyet gösterdi. Derdimizi anlattık, sorunu çözerek yolumuza devam ettik. Göç yolunda su bulamıyoruz. Daha önce ot olmadığı için hayvanların karnı doymuyordu. Yeni yeni havalar ısında otlar bitti hayvanlarımızın karnı doymaya başladı” dedi.
Göç yolunda büyük sorun yaşamalarına rağmen Mut’ta Jandarma Trafik Ekiplerinin karayolundan geçişte inanılmaz bir destek verdiğini anlatan Savran, “Konya Bölgesi’nde de engeller çıkardılar. Çeşitli kurumların yetkilileri ile yaptığımız telefon görüşmeleri sonunda sorunu çözdük. Göç yolculuğumuzda şu an Konya sınırlarına ulaştık” şeklinde konuştu.
“GECE GÖÇMEK ZORUNDA KALDIK”
Göç güzergahlarında ekili alanların olması, trafikte ürken hayvanların bahçelere zarar vermemesi için göç yolculuklarını bazı bölgelerde gece sürdürmek zorunda kaldıklarını anlatan Savran, “Mut’un Kıravga Mahallesi’nde ekili alanlar var. Trafikte hayvanların ekili alana zarar vermemesi için gece göçmek zorundayız. Suçatı ile Hamamköy arasındaki bölgede de geceleri gidiyoruz. Ramazan ayında çok zorlandık ama bu bölgelerde jandarma ekipleri bizlere eşlik ederek geçişimizi kolaylaştırdılar. Eskiden tarlalardan giderdik şimdi her taraf ekili olduğu için mecburen karayolunu kullanmak zorundayız. Tek şeridi açık bırakmamıza rağmen vatandaş kornaya basıyor hayvanlarımız kaçışıp ekili alanlara giriyor” ifadelerini kullandı.
Karayolunu kullandıkları için Mut’ta araç trafiği nedeniyle 3 bölgede sorun yaşadıklarını anlatan Savran, “Şarlak Mahallesi’nden Kurtsuyu’na giriyoruz. 5 kilometre Karayolunu kullanıyoruz. 15-20 kilometre Suçatı ile Hamamköy arasında karayolunu kullanıyoruz. Birde Kıravga’da herkesin yeri ekili olduğu için sorun yaşıyoruz. Oradan gece geçmek zorundayız” dedi.
“KONYA’DA ÜYEMİZE CEZA YAZACAĞIZ DİYE TELEFON EDİYORLARMIŞ”
Konya Bozkır ve Ahırlı’da sorun yaşadıklarını vurgulayan Savran, “Bu yıl buraya Sarıkeçililer gelmeyecek diye karar almışlar. Geçen yıl ayın sorunu yaşamıştık. Geçen yıl Kaymakamlık ve Valilik devreye girmişti bu sorun çözülmüştü. Kaymakam değişti aynı sorunu yine yaşıyoruz. Ahırlı’da üyemizin birine zorluk çıkarıyorlar. Bu dağlara Yörük getirmeyeceğiz dağ dinlensin diyorlarmış. Otlatma yapılmasını istemiyorlarmış. Orman İşletme şefliği, Kaymakamlık ve Muhtarlık karar almış. Geçen yıl bu sorunu çözmüştük şimdi aynı sorun yine baş gösterdi. Üyemize orman işletmeye gel ceza yazacağız diye telefon ediyorlarmış”
“KONYA GİRİŞİNDE KÖYLÜLER ÖNÜMÜZE KESTİ”
Her yarde yurt bulamama sorunu yaşadıklarını anlatan Savran, “Geçen yıl 17 günlük pandemi sürecinde zorlanarak aşmıştık. Şimdi aynı şekilde yine sorun yaşanıyor. Konya’nın girişinde bir köy var. Orada köylüler önümüzü kesti. Keçileri salmadı. Jandarmayı aradık. Başka yerleri aradık destek oldular. Keçilerimiz geçmişti” ifadelerini kullandı.
“SÜRÜCÜLERDEN ANLAYIŞ BEKLİYORUZ”
Ermenek’te tünelden geçmek zorunda olduklarını ifade eden Savran, “Görmeli köprüsü baraj nedeniyle sular altında kaldı. Tünelden geçişlerde çok zorlanıyoruz. Hayvanlarımız ürküyor. Trafiğe çıkanlar bizleri dikkate almıyor. Herkes yoldan geçişin kendi hakkı olduğunu sanıyor. Bu yoldan geçiş onların olduğu kadar göçerlerinde hakkı. Yıllardır bu tünel yokken Yörükler buradan geçiyordu. Kimse bunu bilmez ki. Ya kornaya basıyorlar ya araçları hayvanların üzerine sürüyorlar. Biz her zaman tek şeridi açık bırakıyoruz” şeklinde konuştu.
“ERMENEK’TE HAYVANLARIMIZ TELEF OLDU”
Bu yıl Ermenek güzergahından geçerken hayvanlarının araç çarpması sonucu telef olduğunu vurgulayan Savran, “Mut civarındaki göçümüzde jandarma ekipleri gece gündüz demedi geçişimizi sağladı. Ermenek tarafından sorun yaşadık. İnsanlar hayvanları ürkütüyor. İnsanlar keçi kadar bilinçli değil. İnsanlar geliyor hemen geçmek istiyor bize hakaret edenler oluyor, Bu yolda ne işiniz var diyorlar. Yeni Valimiz bunu tek yazı ile çözebilir. Biz zaten 3 güzergahtan geçiyoruz. Trafik ekipleri diyecek ki şu saatler arasında trafik dursun ya da bu yıl Mut’ta karakol komutanının yaptığı gibi geçişlerde ekip görevlendirilebilir. Böylelikle sorun diye bir şey kalmaz” diye konuştu.
“DEVELERİMİZİN KAYDI YOK”
Sarıkeçili ailelerden artık 3’ünde deve bulunduğunu anlatan Savran şunları söyledi: “Develerimizin maalesef bir kaydı ve küpesi yok. İl ve ilçe tarım müdürlüklerinde develerin bir kaydı yok. Kedinin köpeğin kliniği var. Benim 10 yıl önce devemin bir yavrusu hastalandı. Selçuklu’da bir veteriner kliniğine götürdüm. Bakamadılar. Dosyayı açtırdılar. Yavru öldükten sonra ise ‘ben pataloğum inceleyeceğim’ diye ölüsünü istediler. Bende ‘dirisinden korktunuz ölüsünü bırakamam’ dedim. Diğer büyükbaş hayvanlar gibi bir serum bağlanmasını istedim. 3 saat sonra deve yavrusu öldükten sonra piyasaya çıktılar. Devenin Türkiye’de ne kaydı ne belgesi var. Müslüman ülkeyiz Araplaşmayı çok seviyoruz ama devenin varlığından korkuyoruz. Devlerin kaydı da yok deve bırakmak istemiyorlar. Kontrol etmesi zor diye bırakmak istemiyorlarmış. Vahşi hayvanlar olsun, kedi köpek olsun aşılamayı, küpelemeyi biliyorlar ama sebebini bilmediğimiz bir gerekçe ile küpeleme develere yapılmıyor.”