Haber Merkezi

Sayıştay’ın 2020 yılına dair Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı için hazırladığı raporda, ilgili kanunda öngörülen şartlar oluşmadığı halde, pazarlık usulü ile ihaleye çıkılarak 2020 yılında sözleşmeye bağlanan işler listesine “Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu Hattı” işi de girdi.

TCDD Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğünce 14 Ağustos 2020 tarihinde 6 milyar 749 milyon 818 bin 806,18 TL bedelle sözleşmesine imza atılan proje için gerekli şartlar oluşmadığı halde pazarlık usulüyle ihale yapıldığı vurgulandı.

TEKNİK RAPOR OLMADAN, İDARENİN GÖRÜŞÜ DİKKATE ALINMIŞ
Açıklamada, “Kanunda öngörülen hangi şartlara dayanılarak istisnai pazarlık usulünün tercih edildiğine ilişkin ek bir gerekçelendirme yapılmamış ve temel ihale usulleri ile ihale edilen diğer benzer yapım işlerinden yapım tekniği açısından nasıl bir farklılık gösterdiği de belirtilmemiştir. Sadece Kanun maddesinin aynen yazılmasının gerekçe olarak kabul edilemeyeceği, ilgili maddedeki hangi şartların hangi gerekçelerle sağlandığının bilgisinin de yer alması gerektiği ve anılan gerekçelerin yeterli olmadığı düşünüldüğünden, söz konusu işlerin pazarlık usulü ile ihale edilmesinin mümkün bulunmadığı değerlendirilmektedir. Söz konusu işlerin ihale onay belgelerinde ihalelerin Kamu İhale Kanunu’nun 21/b maddesine göre ihale edilebilmesine ilişkin somut gerekçelere yer verilmemiştir. Ancak, kamu idaresince verilen cevapta, yukarıda anılan işlerin ihale onay belgelerinde yer almayan ek gerekçeler sunulmuştur. Kamu idaresince, Bursa Yenişehir ile Bursa şehir merkezi bağlantısı inşaatı işleri ile Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep arası altyapı ve tünel imalatlarının Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) tarafından devam ettiği ve işin ihalesinin ivedi olarak yapılmaması halinde TCDD tarafından yapılan kamu yatırımının yıllarca beklemesine sebep olunacağının aşikâr olduğu ifade edilmiştir. Bahse konu imalatların bitirilmek üzere olduğu ve bekleyemeyeceği bilgisi sadece idarenin bir öngörüsü olup, hâlihazırda bitmemiş olan imalatların açık ihale usulü ile yapılması yerine pazarlık usulü yapılması arasında geçecek süre kadar beklenilemeceğine ilişkin teknik bir rapor da sunulmamıştır.

Kaldı ki, söz konusu yapım işlerinin büyük bir bölümü TCDD tarafından daha önce ihale edilerek yapımına başlanıldığı halde tasfiye edilerek AYGM tarafından tekrar ihale edilmiştir. Dolayısıyla, tasfiye sürecinde ve yapılmayan imalatların belirlenerek AYGM tarafından yeniden ihale edilmesi süreçlerinde geçen süreler İdarenin planı ve bilgisi dâhilindedir. Ayrıca, İdare tarafından ileri sürülen söz konusu işlerin yapım tekniği açısından özellik arz ettiği hususuna gelindiğinde, projelerin dış finansman ile yapılacak olmasının yapım tekniği açısından özellik arz eden bir durum olmadığı, projenin finansmanına ilişkin olduğundan yapım tekniği ile bir ilgisi bulunmadığı değerlendirilmektedir. Ayrıca, projelerin dış kredi anlaşmaları ile finanse edilmesi durumu da Kanun'un 21/b maddesi kapsamında ihale edilmesine gerekçe teşkil eden haller arasında yer almamaktadır” denildi.

DANIŞMANLIK HİZMET ALIMI ŞAİBELİ Mİ?

Sayıştay raporunda ek olarak, kamu idaresince, Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu Hattına ait Kontrollük, Danışmalık ve Mühendislik Hizmetleri işinin, müşavir firmanın tasarım ve kredi onay süreçlerinde kontrol ve destek faaliyeti göstererek TCDD tarafından tasfiye edilen kesimler ile devam eden kısımlarda gözlemci sıfatıyla bulunarak idarenin/kamunun zaafa düşmesini engelleyeceği ve itiraz süreçleri ile mahkeme süreçleri dikkate alındığında, 1-1,5 yıl süren belli istekliler arasında ihale usulü yerine Kanun’un idareye verdiği 21/b maddesine istinaden ihalenin yapıldığı ifade edilmiştir.

İdarenin belli istekliler arasında ihale usulü ile yapıldığı takdirde oluşacağını düşündüğü, ancak oluşup oluşmayacağı net olmayan itiraz ve mahkeme süreçlerinden hareketle, belli istekliler arasında ihale usulü yerine 21/b pazarlık usulü ile ihaleye çıkmasının uygun olmadığı değerlendirilmektedir. Ayrıca, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımlarının ortalama tamamlanma süresi 4-6 ay arasında gerçekleşmektedir. Kaldı ki, aynı itiraz sürelerinin 21/b pazarlık usulüyle yapılan ihale

süreçlerinde de çıkması muhtemeldir” denildi.