Haber Merkezi

HDP Mersin Milletvekili ve Tarım Komisyonu Sözcüsü Dr. Rıdvan Turan, gübre fiyatlarındaki kur dalgalanmaları karşısında çiftçinin yaşadığı mağduriyeti meclis gündemine taşıdı.

HDP Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, konuyla ilgili TBMM Başkanlığına bir araştırma önergesi verdi.

Dr. Rıdvan Turan, Türkiye’de tarımsal üretimde maliyetlerin düşürülmesi; zirai ilaç, tohum, fide, yem, tarımsal alet ve ekipmanlar ile gübre gibi önemli girdilerin fiyatları piyasada daha yakından izlenerek fiyat artışlarında spekülasyonlara müsaade edilmeden, gerekli müdahaleler yapılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasını talep etti.

HDP Mersin milletvekili Rıdvan Turan’ın önergesinde şu ifadeler yer aldı: “Türkiye’de uygulanan neo-liberal tarım politikaları, tarımsal üretimde kullanılan girdiler başta olmak üzere pek çok konuda uluslararası şirketlere bağımlı bir üretim modelini ortaya çıkarmıştır. Türkiye’de endüstriyel tarımla uğraşan çiftçilerin hemen hepsi bu üretim modeliyle kimyasal ilaçlardan gübrelere ve tohuma kadar birçok girdi konusunda adeta uluslararası şirketlere bağımlı biçimde üretim yapmaktadır. Son birkaç yıldır artan döviz fiyatlarına paralel olarak yükselen girdi fiyatlarıyla üretim maliyetleri çiftçiyi zor koşullarda üretim yapmaya adeta mahkûm etmiştir.

DOLAR DÜŞÜYOR GÜBRE FİYATI DÜŞMÜYOR!

Bu durum, üreticileri zor durumda bırakırken pek çok üretici girdi maliyetlerinin yüksek olmasından dolayı üretimi bırakma noktasına gelmiştir. Tarımsal girdi fiyatlarında kur etkisiyle yaşanan yükselişe karşılık, kurdaki geri çekilmeye paralel oranda fiyatlar düşmemektedir. Özellikle gübre ele alındığında bu durum çok daha çarpıcı bir hale gelmektedir. Dolar 8.5TL olduğunda azotlu gübrenin fiyatı 2 bin 400 lirayken, dolar 7,4 TL seviyelerine inmesine rağmen gübre fiyatları düşmesi gerekirken azotlu gübre ton başına 3 bin lira ve üzerine yükselmiştir. Dolayısıyla fiyatlar zamlı halde kalmaktadır.

GÜBRE 1 YILDA %90’A YAKIN ARTTI!

Diğer yandan gübre fiyatları son 1 yılda %90'a yakın artmıştır. Çiftçinin en çok kullandığı 5 gübre çeşidinde son 1 yıldaki fiyat artışları %53 ile %87 arasında gerçekleşmiştir. 20 Ocak 2020 tarihinde 1,650 TL/ton seviyesindeki ÜRE gübresi, 21 Ocak 2021 itibariyle %82 artarak bugün 3 bin lira düzeyine çıkmıştır. 20 Ocak 2020 tarihinde 1,650 TL/ton seviyesindeki ÜRE gübresi, 21 Ocak 2021 itibariyle %82 artarak bugün 3 bin liraya yükselmiştir.

Türkiye İstatistik Kurumunun Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’nin Kasım ayı hesaplamasına göre tarımsal girdilerin yıllık ortalama %15,35 arttığı açıklanırken, gübredeki bu artış üreticileri endişelendirmektedir.

Toplam gübre ticaretinin %30’unu gerçekleştiren Tarım Kredi Kooperatifleri bu duruma müdahale etmemekte ve bir gıda enflasyonu oluşmaktadır. Gıda enflasyonu karşısında hem üreticiler hem de tüketiciler doğrudan etkilenerek mağdur olmaktadır. Türkiye, gıda enflasyonu karşısında ürünlerin ihracatına kısıtlama getirilmesi veya tarımsal ürün ithalatının önünü açarak palyatif çözümler üretmekten vazgeçmelidir. Çiftçiyi uluslararası sermayenin egemenliğine terk eden, yalnızlaştıran tüm politikalara karşı ilaçta, gübrede ve tohumda dışa bağlılık ortadan kaldırılmalıdır.

Son 1 yıldaki %90’a yakın fiyat artışıyla gündeme gelen başta gübre olmak üzere tüm girdilerde döviz kuru dalgalanmalarına karşı üreticiyi koruyan ve piyasayı regüle eden mekanizmaların ivedilikle hayata geçirilmesi, girdi fiyatlarının düşürülmesi ve üretimdeki verimliliğin artması   amacıyla bir Meclis araştırması açılması elzemdir.”