HEDİYE EROĞLU

Mersin Günebakan Kadın Derneği, bileşeni olduğu Kadın Koalisyonu’nun belediye stratejik planlarında olmazsa olmazlarına ilişkin açıklamasına destek verdi.

Açıklamada; belediyelerin tüm yurttaşların katılımını güvence altına alan ve erişimini sağlayan eşitlikçi bir stratejik plan hazırlamak için; kadın örgütlerinin sürece katılımının sağlamasını ve önerilen yaklaşım ve uygulamaların stratejik planlarında izlenebilir bir şekilde yer alması talep edildi.

KADINLAR, GÖRÜŞLERİNE BAŞVURULAN ‘YARDIMCILAR’ DEĞİL, POLİTİKA YAPIMININ HER AŞAMASINI GERÇEKLEŞTİRENLER OLMALI

Kadın Koalisyonu’nun bir katılım yolu olarak belediyeleri izleme çalışmaları yürüttüğüne dikkat çekilen açıklamada, “İzlemeyi, doğrudan hizmetlerin kullanıcısı olan, politikanın öznesi kadınların her aşamadaki geniş kolektif katılımıyla gerçekleşen bir politik süreç olarak görüyoruz. Bu yolla kadınların yalnızca danışılan, görüşlerine ya da ilişki ağlarına başvurulan ‘yardımcılar’ değil, yaşadıkları yerde politika yapımının her aşamasını gerçekleştirenler olmasının mücadelesini veriyoruz.

2024 Yerel Seçimleri ile belirlenen yönetimler tam da şimdi yeni döneminin stratejik planlarını hazırlamaya başladılar. Stratejik planlar, bir belediyenin yönetim sürecinde hayata geçireceklerinin ufkunu, görevlerini, hedeflerini, somut adımlarını gösterir. Stratejik planların toplumsal cinsiyet eşitliği çerçevesinde hazırlanmasının önemli olduğuna dikkat çekmek istiyoruz. Bu bağlamda, belediyelerin şiddet, ayrımcılık ve yoksulluğun önlenmesi için katılımcı ve eşitlik odaklı politikalar üretmeye yönelik atacakları adımlar eşitlik mücadelesinde siyasi kararlılığın göstergesi olacaktır.

KADINLAR, BELEDİYELERİN STRATEJİK PLANLARINDA OLMASI GEREKEN TEMEL DEĞERLERİ BELİRLEDİ

Kadın koalisyonu olarak bu dönemde de stratejik planın bizler için anlamını, hazırlanma ve uygulanma yöntemini ve içermesi gereken temel değerleri belediyelerle ve kamuoyuyla paylaşıyoruz.

Bunu eşitlik için mücadelenin gereği, buna verilecek olumlu yanıtı eşitlik yolunda önemli bir siyasi kararlılık olarak görüyoruz.

NASIL BİR STRATEJİK PLAN?

Eşitliğin hayat bulduğu kent, yaşayanlarının şiddete, ayrımcılığa, yoksulluğa, kendi başının çaresine bakmaya terk edilmediği kenttir. Herkes için yaşanası olmak zorundadır. Bu da kendiliğinden olmaz. Katılım ve eşitliği odağa koyarak ayrımcılık ve şiddet karşıtı politikalar üretilerek olur. Bu sebeple, belediyelerin nasıl bir kent hedeflediğini, planlamadan projelere politikadan uygulamaya her aşamada tüm belgelerinde doğrudan ifade etmesi, tanımlaması şarttır!

Kadın örgütleri olarak; Türkiye Belediyeler Birliği’nin ve tüm belediyelerin stratejik yönetim süreçlerinde, kanunun belirttiği ve kamu idaresine sorumluluk yükleyen ‘misyon ve vizyonun oluşturulması’, ‘stratejik amaçlar ve hedeflerin belirlenmesi’, ‘göstergelerin belirlenmesi’, ‘sürecin izleme ve değerlendirmesi’nden oluşan her bir aşamada toplumsal cinsiyet eşitliğine yer verildiğini/ konusunun içerildiğini görmek istiyoruz.

Bunun gerçekleşip gerçekleşmediğini anlamak için; Belediyelerin ‘misyon’larında ‘toplumsal cinsiyet eşitliğini hayata geçirme’ taahhüdünü görmek istiyoruz.

“BELEDİYELERİN ‘TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNE DAYALI HİZMET SUNUMU’ TEMASINI GÖRMEK İSTİYORUZ”

Belediyelerin ‘vizyon’larında hizmet verdikleri yerelde yaşayan herkesin kentsel hizmetlere ‘toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılıktan arındırılmış biçimde erişebildiği’ ve ‘toplumsal cinsiyet eşitliğinin hayata geçirilmesine zemin oluşturacak yaşam standartlarının herkes için sağlandığı’ bir şehir /ilçe olma hedefini /niyetini görmek istiyoruz.

Belediyelerin stratejik planlarında yer alan ‘amaç’ ve/veya ‘hedef’lerinde ‘toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı hizmet sunumu’ temasını görmek istiyoruz.

Belediyelerin stratejik planlarında yer alan amaç ve hedeflerin gerçekleşme başarısını ölçmek için belirledikleri yararlanıcı sayısını ölçen göstergelerde yaş, engellilik, göçmenlik, cinsiyet dağılımına göre ayrıntılandırılmış veri derlenmesini görmek, böylelikle söz konusu hizmet sunumunun yararlanıcılarının gerçekte kimlerden oluştuğunu anlamak istiyoruz.

AYRIMCILIKTAN UZAK DÖNÜŞTÜRÜCÜ BİR ANLAYIŞIN DOĞRUDAN İFADE EDİLDİĞİNİ GÖRMEK İSTİYORUZ

Belediyelerin stratejik plan hazırlık ve uygulamalarının izleme ve değerlendirme süreçlerinde katılımcı yöntemlerin de benimsenmesini, bu süreçlere kadınların, kadın örgütlerinin de dahil olduğu belediye-yurttaş-sivil toplum katılım mekanizmalarının oluşturulduğunu görmek,

Belediye bütçe yönetim süreçlerinin toplumsal cinsiyeti esas almasını, herhangi bir kriz anında ilk vazgeçilenlerin kadınlara yönelik hizmetlerden olmamasını tam aksine kriz dönemlerini ve bu dönemlerin derinleştirdiği eşitsizliklerin giderilmesini öngören bir bütçelemeyi görmek istiyoruz.

Belediyelerin hem kendi hizmetlerinde hem de toplumsal yaşamda LGBTİ+’lara yönelik ayrımcılıktan uzak dönüştürücü bir anlayışın doğrudan ifade edildiğini ve bunun inşa edilmesi için gerekli faaliyetlerin belirtildiğini görmek istiyoruz.

İstanbul Sözleşmesi’nin yerelde uygulanacağı taahhüdünü görmek, şiddet döngüsü ve kalıcı yoksulluk arasındaki ilişkiyi gören buna karşılık tüm ayrımcılıklara karşı dönüştürücü politikaları benimseyen ve toplumsal dayanışmayı destekleyen stratejik planlar görmek istiyoruz” denildi.

BELEDİYELERDEN NE BEKLİYORUZ?

Yönetim ve hizmetlerine katılım ve erişime ilişkin taleplerde bulunan kadınlar, seçilmiş ve atanmış tüm karar verici ve uygulayıcı pozisyonda yer alan kadrolarda eşit temsilin sağlanması, başkan yardımcılıkları, encümen, meclis komisyonları, müdürlükler ve tüm imza yetkili konumlarda yüzde 50 kadın temsili sağlanması gerektiğini bildirdi.

Belediye yönetim yaklaşımının eşitlikçi bir perspektifle ele alınacağının bir taahhüdü olarak:

Avrupa Yerel Yaşamda Kadın Erkek Eşitliği Şartı imzalanması gerektiğin ide ifade eden kadınlar, belediyelerce stratejik planla birlikte izlenebilecek, göstergeleri tanımlı bir Yerel Eşitlik Eylem Planı hazırlanması gerektiğin ide dile getirdi.

MEKÂNSAL PLANLARIN YAPIM SÜRECİNE KADIN ÖRGÜTLERİNİN DOĞRUDAN KATILIMI SAĞLAMALI

Açıklamada, “Özellikle 6 Şubat 2023’te yaşanan depremler ve Covid 19 salgını, afetlerden ve iklim değişiminden kadınların çok çeşitli boyutlarda etkilendiğini ancak hazırlık ve sonraki yeniden yapılanma süreçlerinde yer alamadıklarını bir kere daha gözler önüne serdi. Bu sebeple afetlere ve iklim değişimine yönelik yapılacak çalışmalara, tüm yaşam alanlarını etkileyen mekânsal planların yapım sürecine kadın örgütlerinin doğrudan katılım sağlamasını, bunun da stratejik planların hedef ve göstergeleri içerisinde yer bulmasını istiyoruz.

Tanımlanmayan, herkesi kapsamak adına bir gayreti olmayan, çeşitliliği görmek ve yönetime yansıtmak için adımları tarif etmeyen ve gereğini yerine getirmeyen ‘katılım’ söylemlerinin -mış gibi yapmaktan öteye gidemeyen yetersizliği tecrübelerle sabittir. Bu sebeple talep edilen katılım, tarifli, izlenebilir, sürekliliği olan bir yönetim anlayışıdır.

Kadın Koalisyonu olarak, stratejik planın hazırlanma sürecinden itibaren, kentsel dönüşümden çöp toplamaya, sağlıktan eğitim hizmetlerine, ulaşım planlamadan park tasarımına kadar her alanda karar düzeyinde ne kadar kadının ve ne kadar çeşitli profilde kadının (göçmen, engelli, yaşlı, genç, LBTİ) katılımının sağlandığına bakacağız.

ENGEL BARİYERLERİ AŞILMALI

Tüm karar alma süreçlerinde ve uygulamalarda katılımın güvence altına alınmasının en önemli koşulu kuşkusuz ‘erişimin’ o yerelin tüm yaşayanları için sağlanabilmesidir. Erişim konusu sadece fiziksel engeller olarak algılanmamalı her türlü eşitsizlik sonucu oluşan bariyerlerin tek tek aşılması için bir planlama yapılmalıdır. Sadece çağrıyı duyan, belirlenen toplantı saatlerinde uygunluğu olan, toplantı mekanına gelmek için fiziksel ya da maddi bir engeli olmayan grupların katıldığı katılım toplantılarında alınan kararlar bu grupların ayrıcalıklı koşullarını devam ettirirken mevcut eşitsizliklerin görmezden gelinmesini devam ettirecektir.

BELEDİYELERE; ŞİDDETLE MÜCADELE, YOKSULLUK, SAĞLIK VE EĞİTİM ÇAĞRISI

Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlama ve şiddetle mücadelede tüm kamu kurumları gibi belediyelere büyük sorumluluk düşmektedir.

Belediye Kanunu 14. Maddesine göre büyükşehir belediyeleri ve nüfusu 100 binin üzerindeki belediyelerin kadın sığınağı açması, diğer belediyelerin ise hizmet önceliklerini gözeterek bu hizmetleri sunmayı önüne alması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, belediyelerin kadınların şiddetten uzaklaşma süreçlerinde ihtiyaç duydukları sosyal, psikolojik ve hukuksal desteğin yanı sıra maddi yardım sağlama, temel yükümlülükleri arasında bulunmaktadır.

Ayrıca yerel yönetimlerin yoksulluk konusuna daha fazla eğilmeleri gerektiği, kadınların ve kız çocuklarının her yönden desteklenerek derin yoksulluk koşullarından etkilenmemeleri ve yoksulluk döngüsünden çıkabilmeleri için hizmet türleri ve politikaların geliştirilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Belediyelerin dönüştürücü çözümler üretmek için geçici değil uzun erimli yöntemlere kaynaklarını aktarmalarını bekliyoruz.

Bu politika ve faaliyetler geliştirilirken yoksulluğun çok boyutluluğunun ve çeşitliliğinin gözetilmesi, özellikle ‘yeterli ve sağlıklı beslenme’, ‘barınma’ ve ‘eğitim’ alanında yürütülen çalışmaların yoksullukla mücadele perspektifi ile ele alınması önemlidir.

Sonuç olarak; Belediyelerin tüm yurttaşların katılımını güvence altına alan ve erişimini sağlayan eşitlikçi bir stratejik plan hazırlamak için; kadın örgütlerinin sürece katılımını sağlamasını ve yukarıda önerilen yaklaşım ve uygulamaların stratejik planlarında izlenebilir bir şekilde yer almasını talep ediyoruz” ifadelerine yer verildi.