Hediye Eroğlu

Bir süredir restorasyon ve çevre düzenlemesi gerekçesiyle ziyarete kapalı olan Mersin’in Anamur ilçesindeki Anemurium Antik Kenti’nde bu süre zarfında tepki çeken çalışmalara imza atıldığı ortaya çıktı.

İlk olarak antik kent içinde çevre düzenleme işini üstlenen Tuba İnşaat tarafından beton yapı inşa edildiği ve hatta bu yapıya kat çıkıldığı ortaya çıktı. Tepkiler üzerine usulsüz yapılan ve tepkilere neden olan beton yapının bir kısmı söküldü.

GÖZ MU YUMULDU?

Ancak antik kentteki skandalların bununla da bitmediği ortaya çıktı. Mersin Çevre ve Doğa Derneği (MERÇED), Anemurium Antik Kentinde, kaçak lağım çukuru açıldığını duyurdu. Söz konusu çukur ile ilgili fotoğraflar paylaşarak bir açıklama yapan MERÇED; “Anemurium'a sadece betondan kaçak inşaat yapılmakla kalınmamış, kaçak inşaatın batı tarafındaki alanda, 3-4 metre derinliğinde kaçak lağım çukuru da kazılmış.

Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu bu kaçak yapılara izin vermediyse, binlerce yıllık tarihi kalıntıların içinde lağım çukuru açılmasına kim/ kimler izin verdiler ya da göz yumdular?

SAHİL, TESCİLLİ KAPLUMBAĞA YUVALAMA ALANI

Burası aynı zamanda deniz kaplumbağalarının da tescilli yuvalama kumsalı.  O lağıma boşaltacaklarını / boşalttıracaklarını, kumsala ve denize akıtamazlar.

1. derecede sit alanına ve deniz kaplumbağalarının yuvalama kumsalına beton dökülemediği gibi, lağım çukuru da açılamaz, lağım deşarjı yapılamaz.

'Devlet ve belediye yetkilileri bu kaçak temeli kaldırıp, lağım çukurunu kapatıp, sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunmalılar ve halkı bilgilendirmeliler' diye düşünüyoruz ve yetkililere çağrıda bulunuyoruz” ifadelerine yer verdi.

“ANEMURİUM ANTİK KENTİ’NDE BETONA HAYIR” İMZA KAMPANYASI BAŞLATILDI

Öte yandan kaçak inşaat çalışmaları durdurulsa da endişelerin dinmemesi üzerine dünyanın değişim ve aktivizm platformu change.org üzerinden, “Anemurium Antik Kenti’nde Betona Hayır” imza kampanyası başlattı.

8 Temmuz’da başlatılan ve aradan geçen kısa süreye rağmen yüzlerce imzaya ulaşan kampanyada MERÇED, bölgede yaşanabilecek tahribata dikkat çekerek, insanlık mirası Anemurium için destek talep etti.  

KAZI ÇALIŞMALARI HENÜZ TAMAMLANMADI

Kampanya açıklamasında şu bilgilere yer verildi; “Anamur Çevre Platformu tarafından geçtiğimiz günlerde sosyal medyada paylaşılan fotoğraflar ve bilgilerin yerel ve ulusal basında paylaşılmasıyla öğrendiğimiz üzere, Mehmet Tekocak tarafından kazı ve restorasyon çalışmaları sürdürülen Anemurium Antik Kenti’nde, Tuba İnşaat Taahhüt San. ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından yapılan 1. etap çevre düzenlemesi kapsamında, denizin altında da bir kısım kalıntılar olan antik kentin denizle buluştuğu noktada, henüz kazı çalışmalarının tamamlanmadığı bilinen saray kompleksinin önündeki, yerli ve yabancı turistlerin en çok fotoğrafını çektiği simgeleşmiş Karaağaçların bulunduğu yerde, kurul kararına aykırı ve muhtemelen ruhsatsız olarak betonarme bir inşaata başlanmış ve bundan önce ören yerine giriş çıkışlar, söz konusu şirketin uyarı tabelalarıyla kapatılmıştır.

İNŞAAT ÇALIŞMALARI ŞİMDİLİK DURDURULDU!

İkinci kat tablası yapılarak tekrar beton dökmeye hazır hale getirilen, bir kat daha, belki de daha fazla kat çıkmaya hazırlanan betonarme yapı, tepkiler üzerine ve muhtemelen yine izin alınmaksızın, iş makinalarıyla yıkılmış, inşaattan çıkan molozlar, ağır kamyonlarla ören yerinin dışına taşınmıştır.

Ancak, derin biçimde kazılan çimentolu temel, yetkili birimlerce izin verildiği iddiasıyla, taş bina yapılmak üzere yerinde bırakılarak üstü branda ile kapatılmış ve ören yerindeki nekropol alanının önündeki bir başka sahada başlanan inşaat çalışmaları şimdilik durdurulmuştur.

SİLÜETİ SOZACAK YAPILAŞMA İÇİN İZİN Mİ ALINDI?

Duyumlarımıza göre, Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunca, Anemurium’daki 1. derecede arkeolojik sit alanının içerisinde yer alan en az 2500 yıllık arkeolojik kalıntıların silüetini bozacak şekilde, taş bina, otopark, tuvalet, duş, büfe gibi diğer sosyal donatı alanlarına izin veren bir karar alınmıştır. Böylesine bir karar varsa, öncelikle bu kararın kamuoyu ile paylaşılması, sonrasında ise iptali gerekmektedir.

Ayrıca, betonu sökülen binanın taş olarak dahi yapılmaması, diğer sosyal donatı alanlarının da iptal edilmesi gereklidir. Çünkü bu yapılara izin verilmesi hukuken ve ilke kararları uyarınca mümkün değildir.

ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERE AYKIRI

Anemurium’un kıyısında bulunduğu kumsalda, bu tür sosyal donatı alanlarının yapılması, Tarım Orman Bakanlığı’nın 2009/10 sayılı Genelgesi’ne de aykırıdır.

1. derecede arkeolojik sit alanı olduğu için kumullarıyla birlikte kısmen korunan, kara ve deniz ekosistemlerinin müthiş bir uyum halinde olduğu, deniz kaplumbağalarının rahatça yuvalayabileceği tek kumsalın kıyısındaki koruma sahalarında, beton veya taşla bile olsa bir inşaat ve yuvalama kumsalına insan baskısı uygulayacak şekilde sosyal donatı alanları yapılması, Bern Sözleşmesi başta olmak üzere uluslararası sözleşmelere da aykırıdır.

ÖREN YERİNDE YANLIŞ YAPILDIĞI ENDİŞESİ VAR

Birçok insanda, Mehmet Tekocak tarafından bugüne değin kazı ve restorasyon çalışmaları yürütülen ören yerinde yapılan yanlışların, diğer işlerin yapımında da gerçekleşeceği yönünde haklı bir endişe vardır. Ekteki video ve fotoğraflar, bu yöndeki endişenin haklılığını ortaya koymaktadır.

ANEMURİUM, DÜNYA MİRASI

Anemurium, dünya vatandaşları için önemli antik kentlerden birisidir. Turizm ya da başka bir bahaneyle oraya yapılacak tüm inşaatlar durdurulmalı, kentin dokusu bozulmamalıdır.

Kafasına göre iş yaptığı ortaya çıkmış bir firmanın Ören yerinden uzaklaştırılıp kazı alanının halka açılmasının gerektiği de ortadadır.

Gördüğümüz kadarıyla yetkililerce, izin verilen işler, denetlenememekte, kontrol edilememektedir.

Keza, Kültür Bakanlığı’nı temsil yetkisi taşıyan ve yasadan doğan sorumlulukları olan Anamur Müze Müdürlüğü de kontrol ve denetim yetkisini antik şehrin sahibi sanan, ayrıcalıklı firmaya karşı kullanmamıştır.

ÖREN YERİ HALKI AÇILSIN, YAPILAN İŞLER GÖRÜLSÜN

Anamur halkı, ‘yetkisi olmadığı halde kazı alanına ve ören yerine giriş çıkışlara yasak getirebilen, işin özünde sadece istihkakını alma derdinde olan bir özel firma tarafından girişe kapatılan kazı yeri bizlere açılsın ki, yapılan işleri biz de izleyelim ve yapılacak yanlışları yetkililere halk olarak biz bildirelim’ düşüncesindedir.

Ki bu düşüncesinde halk haklıdır. Çünkü söz konusu firma, izine aykırı ve ruhsatsız olarak, 1. derecede arkeolojik sit alanına, ağır iş makinalarıyla kafasına göre beton dökmüştür ve tepkiler üzerine döktüğü betonu, muhtemelen yine izinsiz olarak kaldırmıştır.

HALKIN GÜVENİNİ YİTİREN FİRMA VE MEHMET TEKOCAK’A EL ÇEKTİRİLMELİ

Halkın güvenini yitiren söz konusu firma ve Mehmet Tekocak, kazı sahasından el çektirilmelidir.

‘1. derecede arkeolojik sit alanı olan dünya mirası Anemurium Antik Kenti’ne beton döken firma ve buna göz yuman kazı başkanı Mehmet Tekocak bu işten el çektirilsin, denetim ve kontrol yetkisini kullanmayan Müze Müdürü ile diğer sorumlular yargılansın’ diyorsanız, görüşlerinizi de belirterek bir imza da siz verin.”