HEDİYE EROĞLU
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurul Başkanı Hakan Sefa Çakır, katıldığı bir televizyon programında önemli açıklamalar yaptı.
Yaklaşık 8 ay önce yönetime seçilmen Başkan Çakır, bu sürede yaptıkları çalışmalara dair, “Bizim oturduğumuz koltuklara sizlerin koltukları da dahil çok önemli. Mersin önemli bir şehir. Doğru stratejiler oluşturmalıyız. Bu koltuklardan bir beklentimiz yok. Bugüne kadar bu şehir bize baktı, bu şehirden geçimimizi sağladık, bizim de karşılığında bir şey vermemiz lazım. Odada yaptıklarımız anormal şeyler değil. Örneğin biz Meyve Sebze Halinde çalışıyoruz. Sen çok dürüstsün diyorlar. Niye dürüstüm? Sen bana meyve getiriyorsun tartıyorum komisyon alıp satıyorum sonra sana paranı veriyorum. Yapılması gereken bu. Doğru tartmak, gününde para ödemek normal şeyler ama günümüzde iyi kabul edilir oldu. Bizim bugün Oda olarak kapımızın herkese açık olması da normal ama iyi gibi yorumlanıyor” dedi.
“PROJELERLE GELMENİZİ İSTİYORUM”
Mersin’in projelere odaklanması gerektiğine vurgu yapan Başkan Çakır, “Geçen gün arkadaşlar geldi çikolata getiremedik dediler. Ben çikolata istemiyorum projelerle gelmenizi istiyorum dedim. Projeli gelen çok da önemli olan bizim için ayağı yere basan proje. Şu anda enerjimiz yüksek. Şehrimiz, ülkemiz dinamik. Mersin ayrı dinamik. Daha çok proje üretip çalışmalıyız.
41 sektörümüz var. Bu sektörlerde 270 kişi var ve 115 meclis üyemiz, 11 yönetim kurulu üyemiz var. 41 sektöre dedik ki hepiniz başarılı birer proje yapacaksınız. Seçim dönemi geldiğinde her sektörle ilgili bir başarı hikayemiz olmalı. Şimdi hepsi tek tek harıl harıl çalışıyor.
Aynı zamanda bize ziyarete gelen 1500 üzerinde ziyaretçi oldu. Hayırlı olsun ziyaretleri. Tabi biz hayırlı olsun ziyaretinde sadece çay kahve içmiyoruz. Sektörünü anlatınca birlikte ne yapabiliriz diye herkese ödev verdik. İkinci konuşmamızda o projeler başlıyor. Bir ajandam vardı 8 ayda doldu. Hepsi Mersin’deki tüm paydaşlarla ne yapabileceğimizle ilgili.
PATRONLARIN GÖZÜ MESLEK LİSELERİNDE
Önceliklerinden bir diğerinin ise şirketlerin verimini arttırmak olarak açıklayan Hakan Sefa Çakır, “Yalın üretime geçmemiz lazım. 8 kişi ile yapılacak işi 5 kişi ile yapabilir duruma gelmeliyiz. Dijitalleştirip şirketleri yeşil dönüşüme hazırlamamız lazım. AB’ye ihracat yapacaksak Yeşil Dönüşüme hazır olmamız lazım.
Meslek liselerindeki öğrencilerin teknisyen ve teknikerleri okulda okurken direkt staj yapacakları ve okul bitince işinin hazır olacağı sistemi kurmaya çalışıyoruz. Mersin Milli Eğitim Müdürlüğü ile bu konuda güzel çalışmalarımız var.
Milli Eğitim İl Müdürlüğüyle bu konuda bir çalıştay yaptık. İş dünyasını, okulları, velileri, öğrencileri bir araya getirdik. Eskiden endüstri meslek liseleri çok kıymetliydi. Oradan mezunlar şu anda OSB’yi yöneten firma sahipleri. Biz yeniden meslek liselerini prestijli hale getirmeye gayret ediyoruz. Müfredatına kadar çalışıp mezun olunca işi hazır hale gelecek şekilde çalışmalarımız var” diye konuştu.
“ENFLASYON DÖVİZ KURUNUN ALTINDA YÜKSELİYOR VE İHRACAT YAPAN FİRMALARI OLUMSUZ ETKİLİYOR”
Hayat pahalılığı ve yüksek enflasyona dair de açıklamalar yapan Çakır, “Enflasyon döviz kurunun altında yükseliyor ve ihracat yapan firmaları olumsuz etkiliyor. Girdi maliyetleri de yüksek olunca rekabet zorlaşıyor. Mısır’da 110 dolar asgari ücret bizde 500 dolar civarında. Mısır’a 3 milyar dolar civarında Türk yatırım yapmış 100 bin tane Mısırlı çalıştırıyor. Büyük firmalar oraya gidiyor. Rekabet edemeyince firmalarımız zorlanıyor. Ya standart ürün dışında katma değeri yüksek ürün üretecek ya da verimi artırıp maliyeti düşürecek çalışmalar yapmamız gerekecek.
Kapananlar var, zorlanıyorlar ama açılanlar da var.
“KREDİ MALİYETLERİ ÇOK YÜKSEK”
Kredi maliyetleri çok yüksek. Yüzde 60’lara çıktı. Bu krediyle işi döndürme şansı kimsenin yok. Mevduat faizinin yüksek olması ben çalışmam mevduattan para kazanırım düşüncesini oluşturdu. Zor bir süreçten geçiyoruz. Lüksten kaçınıp maliyeti düşürmemiz lazım.
Mersin bir dış ticaret kenti. Bu nedenle büyük avantajlarımız var. Türkiye’nin 2. önemli şehri olacak. Mersin’in geçen yıl 6.2 milyar dolar ihracatı varken bu yıl 7.8 milyar dolar yapmış. Türkiye’nin ihracatının yüzde 4’ünü Mersin yapıyor. Türkiye’nin üzerinde ihracat yapıyoruz. Vergi ödemede 6. sıradayız. Bu da büyük bir avantaj.
“ÖNCELİĞİ NEYE VERECEĞİZ BELİRLEMELİYİZ”
Türkiye’nin yaş meyve sebze ihracatının yüzde 40’ını bakliyat ihracatının yüzde 80-85’ini biz yapıyoruz. Türkiye’nin 2. büyük limanına sahibiz. Elleçlemede 3. büyük limanız. Yabancı şirket açma sayısında Türkiye’de 4. sıradayız. Konut satışında Türkiye’de 3. sıradayız. Mersin hızlanmaya başladı.
Tarımda çok iyiyiz. Mikroklimamız çok özel. Turizmde iyiyiz geniş sahil şeridimiz var. Bu avantajları gole çevirmeliyiz. Önce stratejik planlarımız olmalı. Önceliği neye vereceğiz belirlemeliyiz. Çeşit çok olunca da zorlanıyoruz. Tarım da turizm de çok güçlü. Sanayide güçleniyoruz. Savunma sanayinde güçleniyoruz. Türkiye’nin ilk tarım teknoparkını kurduk. Bunların hepsi bir potansiyele dönüşüp patlayacak. Sadece bunu doğru yönetelim. Kendi içimizdeki beraberliği sağlayıp aynı noktaya bakmalıyız.
“YETERİNCE SOĞIUK HAVA DEPOMUZ VAR”
Mersin’de sayıları yüksek miktarlara ulaşan soğuk hava depolarının artık yeterli olduğuna da vurgu yapan Çakır, şöyle devam etti; “Yeterince depo var çok yapıldı. Önemli olan tarımı sanayiye de döndürmemiz. Tarım ürünlerini endüstrileştirmeliyiz. Bu depolarda dondurulmuş kurutulmuş gıdalara da yer vermeliyiz. Endüstriyi artık devreye sokmalıyız.
Yine lojistikle ilgili güzel teşvikler verildi. Güzel yatırımlar yapıldı. Güçlü firma ağımız var. Bize düşen firmalarla birlikte hareket edip bir lojistik köyü yapmamız lazım artık. Türkiye’de lojistik sektöründe İstanbul’dan sonra ikinci sıradayız diyoruz buna uygun hareket etmeliyiz.
“ÜRETMEMİZ LAZIM”
Bizim ne yaparsak yapalım üretmemiz lazım. İnsanımıza sahip çıkıp eğitmemiz lazım. AB ile çalışıp projeler alıyoruz. Geleceğin meslekleriyle ilgili insan yetiştirmeyle ilgili projemiz var. Bu soruna yönelik çalışmalar yapıyoruz. Neler yetiştireceğiz? Cobot Operatörlüğü, Veri Madenciliği Uzmanlığı, Dijital Dönüşüm Uzmanlığı, e - ticaret ve Mikro Ticaret Uzmanlığı bunlar hep yeni meslekler. Geleceğin mesleklerine artık hazır olmamız lazım. Biz de bu meslek dallarına yönelik insan kaynağı yetiştireceğiz.
MERSİN’E İLGİ GÖSTEREN YABANCI YATIRIMCIDA AĞIRLIK RUS VE SURİYELİ
Yabancı sermayenin Mersin ilgisine de değinen MTSO Başkanı Çakır, “Suriye ve Rusya’dan bazıları savaş nedeniyle geliyor. Nükleer nedeniyle geliyor ama bizim asıl beklentimiz Avrupa da dahil buraya çok ciddi yatırımlar gelmesi. Diğer ülkelerle de istişare halindeyiz. Bize de onlar söylüyor zaten Mersin’in bir yıldız gibi parladığını. Havalimanı da bitince bunu uluslararasına da açınca Mersin’de topladığınız ürünü uçağa koyuyorsunuz öğleden sonra Londra’ya ulaştırabilir hale geleceksiniz.”
“TÜM KURUMLARLA İŞBİRLİĞİ HALİNDEYİZ”
Kentteki tüm kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde olduklarının altını çizen Başkan Hakan Sefa Çakır, “Bizim önce tüm kurumlarla işbirliğimiz var. Örneğin MTOSB ile savunma sanayi fuarına katılmıştık. Şimdi AKİB ile birlikte ihracat yapamayan firmaları ihracata hazırlıyoruz. Dış Ticaret Elemanı yetiştirmeyle ilgili çalışmamız var. Dış ticaret firmalarına eleman yetiştirmeye yönelik çalışıyoruz. Bu eğitimler sürekli olacak. Onu konuşuyoruz. İngilizce takviye verilebilir mi diye. Yapılabilir.
MTSO olarak Mersin’deki 4 üniversite rektörüyle bir araya geldik. Mersin’le ilgili herhangi bir eğitim çalışması olunca bu 4 üniversite ile işbirliği yapacağız dedik. Hocalarımızın eksikleri varsa onlara da eğitim vereceğiz. Üniversitelerin birbiriyle rekabet etmesi yerine birbirinin eksiğini tamamlamasını istedik. Çok güzel bir uyum sağladık ve ilk çalışmamızı da dış ticaret personeli yetiştirmeyle ilgili başlattık.
Geçen bir arkadaşla konuştuk Hindistan’dan cihaz getiriyorum 5 dile aynı anda çeviri yapıyor dedi. Türkiye distribütörlüğünü almış. Bu olursa otomatik olarak sistem kuruluyor.
“SEKTÖRLERİN, ŞEHİRLERİN BİR ARAYA GELMESİ LAZIM”
Beraber olamadığımız sürece ki biz Adana ile birleşelim diyoruz bırakın Adana’yı limon konusunda Arjantin, Mısır, Türkiye gibi 8-10 büyük üretici ülkenin bir araya gelmesi lazım. Artık sorunların çözümü için ülkelerin birleşmesi lazım. Su bizim suyumuz. İklim krizi tüm dünyada var ortak hareket edilmesi lazım. Çin’in bir hatası nedeniyle biz zarar görüyoruz. Artık küçük olsun benim olsun zihniyeti yok. Sektörlerin, şehirlerin bir araya gelmesi lazım.
Mersin beni o kadar heyecanlandırıyor ki göç güzel yere gelir. Bu nedenle göç eksik olmayacak çok güzel bir şehir. Kafelere bakıyorum insanlar dolu, bisiklete biniyorlar, değişik diller konuşuluyor. Bir tarafta biri Arapça biri Rusça konuşuyor. Bir mozaiğimiz var. Barış şehri, kucaklayıcı bir şehir. Deniz var yayla var büyük bir ekonomik potansiyel var. O kadar hızlı büyüyecek bir şehir ki Barcelona gibi olacak ama korkum, Barcelona gibi olunca biz yerliler olarak ne yapacağız?
Tüm kurumlarla huzuru sağladık. Ardından bu helvayı bitiririz. Bulunduğumuz stratejik konum çok önemli. Bir ateş çemberi içindeyiz ama bitecek doğru yönetmeliyiz. Yatırım gelmesi için seçim süreci de bekleniyor. Dünyada da emtia talebinde düşüş var. Amerika’nın faiz artırımı bekleniyor. Avrupa’nın durumu çok rahat değil.
Her gittiğimiz yerde tanıtıyoruz. Biz aynı zamanda İKV’nin de Yönetim Kurulu Üyesiyiz. TOBB’da çok görev aldık. Türk Arap Ticaret Odaları Yönetimine girdik. Araplar 9 milyon turist gönderiyor Türkiye’ye. Çok önemli. Yatırımların bir bölümü alınabilir. Sadece bunu doğru yönetmeliyiz. Her yatırım değil de katmadeğerli yatırımları çekmeliyiz. Toprağımız çok kıymetli. Herkese de yer vermemek lazım. Olumlu bir gidişat var.
Ben yatırımcının gelebileceğini düşünüyorum. Görüştüğüm her insanın Mersin’le ilgili planları var. İstanbul’a alternatif sanayi bölgesi kurulması planı var. Aksaray, Ulukışla, bu taraflarla konuşlanma var. Bunların hepsinin hinterlandı, çıkış kapısı Mersin. Hem ithalat hem ihracat yapılıyor.
MERSİN’DE BEYAZ EŞYA FABRİKASI KURULUYOR
Şuan Mersin’de beyaz eşya üzerine büyük bir fabrika kuruluyor. Metal, demir üzerine, savunma sanayi üzerine çalışmaya başladılar. OSB’deki firmalarımız büyüyor. Rafineri üzerine ihracatımız iyi. Makine teçhizat üzerine ciddi ihracat yapıyoruz. Bakliyat konusunda da Türkiye ihracatının yüzde 80-85’ini yapıyoruz.
Şu anda Akdeniz bizim için çok önemli. Atıkların temizlenmesi için belediye ile ODTÜ Deniz Bilimleriyle birlikte çalışıyoruz. Tertemiz bir Akdeniz olunca da yabancılar gelecek.
Mevcut fuar alanı sanırım bir süre sonra kalkacak.
MTSO TAŞINMAYACAK
Odaya ait arazimizi alırken çok özel tasarımlar yaptırdık. Ulusal bazlı mimari proje yarışmaları yaptırdık. Odayı oraya taşıma planımız vardı. Amacımız etrafını geliştirmeye çalışmaktı. O bölgeyi kalkındıralım diyorduk. Ama şu anda taşınmayı düşünmüyoruz. Oraya büyük yatırımcı getireceğiz. Kriz ortamında da doğru karar vermemiz lazım. Mersin’e nasıl katkı sunarız ona bakmalıyız. Yerimiz çok kıymetli. Taşınmayacağız. Belediye taşındı. Biz de gidersek olmaz Atatürk Caddesi çok kıymetli bırakmamalıyız.
Cumhuriyetimizin 100. Yılını kutladık. 100 yılda çok güzel çalışmalar yapıldı. İkinci yüzyılımızda da tüm halkımıza çalışarak başarı hikayesi yazmamız gerekiyor. Hepimize düşen sorumluluk var. Biz diyerek elbirliği ile bu sorumlulukları yerine getirmemiz gerekiyor.”