Hediye Eroğlu

TÜİK’in açıkladığı verilere göre; Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 40'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranının bir önceki yıla göre 0,2 puanlık azalış ile yüzde 7,4 olarak gerçekleştiği belirtildi. Medyan gelirin yüzde 70'i dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranının ise bir önceki yıla göre 0,4 puanlık artış ile yüzde 29,7 olduğu açıklandı.

MERSİN’DE DURUM NE?

Mersin’de yoksulluk sınırı 2022’de 15 bin 129 bin TL iken 2023 yılında 23 bin 566 TL oldu. Bölgenin yoksulluk oranı ise değişmeyerek yüzde 11,5 olarak gerçekleşti. Adana- Mersin bu oran ile Türkiye genelinde 12’inci sırada yer aldı.

EN DÜŞÜK YOKSULLUK ORANI ÇEKİRDEK AİLE BULUNMAYAN BİRDEN FAZLA KİŞİDEN OLUŞANLAR HANELERDE

Hanehalkı tipine göre eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50'si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında; çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarında yoksulluk oranının bir önceki yıla göre 3,7 puan azalarak %8,0, tek kişilik hanehalklarında ise 2,0 puan artarak %9,5 olduğu üzerinde duruldu. En az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranının 2,1 puan azalarak %17,5, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranının ise 0,3 puan azalarak %13,6 olduğu ifade edildi.

OKUR-YAZAR OLMAYANLARIN %27,8'İ, YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNLARININ İSE %3,2'Sİ YOKSUL 

Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50'si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına göre; okur-yazar olmayan fertlerin %27,8'inin bir okul bitirmeyenlerin %24,7'sinin lise altı eğitimlilerin %14,0'ının lise ve dengi okul mezunlarının ise %7,7'sinin yoksul olarak hesaplandığı ifade edildi. Yükseköğretim mezunlarının ise %3,2 ile en düşük yoksulluk oranına sahip grup olduğu belirtildi.

MADDİ VE SOSYAL YOKSUNLUK ORANI %14,4 OLDU

Maddi ve sosyal yoksunluk oranı hesabında hane düzeyinde sorgulanan değişkenlerin; otomobil sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme, evin ısınma ihtiyacını karşılayabilme ve mobilyaları eskidiğinde değiştirebilme durumu olduğu vurgulandı.

Bu oran için fert düzeyinde toplanan değişkenlerin ise; eskimiş giysileri yerine yenisini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya sahip olabilme, ayda en az bir kez tanıdıkları ile toplanabilme, ücretli boş zaman faaliyetlerine katılabilme, kendini iyi hissetmek için bir miktar para harcayabilme ve kişisel amaçlı kullanım için internet sahipliği olarak belirlendiği ifade edildi.

Yukarıda belirtilen on üç maddenin en az yedisini karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve sosyal yoksunluk oranının; 2022 yılında %16,6 iken 2023 yılı anket sonuçlarında 2,2 puan azalarak %14,4 olduğu tahmin edildi.

SÜREKLİ YOKSULLUK ORANI %12,3 OLDU

Dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan sürekli yoksulluk oranının eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %60'ına göre son yılda ve aynı zamanda önceki üç yıldan en az ikisinde de yoksul olan fertlerinin kapsadığı belirlendi. Buna göre, 2023 yılı anket sonuçlarına göre sürekli yoksulluk oranının bir önceki yıla göre 1,7 puan azalarak %12,3 olduğu belirtildi.

GÖRELİ YOKSULLUK ORANI EN DÜŞÜK TRC1 (GAZİANTEP, ADIYAMAN, KİLİS) BÖLGESİNDE GERÇEKLEŞTİ

Ülkemizde yaşanan deprem nedeni ile 2023 yılında TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde alan çalışması yapılamadığı için İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırmasının (İBBS) ayrımında verilen bölgesel sonuçların 25 bölgeyi kapsadığı ifade edildi.

İBBS 2. Düzey bölgelerinin her biri için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'sine göre hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgelerin; %16,1 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan), %14,0 ile TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) ve %13,9 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) olduğu belirtildi.

Göreli yoksulluk oranı en düşük olan İBBS 2. Düzey bölgelerinin ise % 4,8 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), %7,1 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) ve yüzde 8,0 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) olduğu açıklandı.

KONUTUN İZOLASYONUNDAN DOLAYI ISINAMAMA EN ÇOK KARŞILAŞILAN KONUT VE ÇEVRE PROBLEMİ OLDU

Kurumsal olmayan nüfusun %32,6'sı konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu yaşarken %32,0'ının ise sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. problemlerle, %19,8'inin trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre kirliliği veya diğer çevresel sorunlarla karşılaştığı ifade edildi.