HEDİYE EROĞLU

Mersin’in en değerli bölgesi konumundaki Yenişehir ilçesinin imar planları, sık sık birilerine sağlanan yüksek rant iddiaları gölgesinde şekillenirken tartışmalar CHP içerisinde tartışmaları da büyütüyor.

Geçen sene 1 ve 2.etap için 0,20 olması öngörülen emsal yoğunluğunun 0,90’a çıkarılması tartışması yaşanırken CHP’li Büyükşehir ile aynı partiden Yenişehir Belediyesi yönetimi belediyesini karşı karşıya gelmişti. Sorunun devam ettiği dün yapılan Büyükşehir Belediye Meclisi’nde gözlendi.

Meclisin 2. Birleşiminde Yenişehir I. Etap 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planına askı ilan süresi içerisinde gelen itirazlar ile ilgili teklif görüşmelerinde gergin anlar yaşandı.

“MECLİSİN BİR YERDEN BİR YERE SERVET, RANT AKTARMA GÖREVİ YOK”

Düzenleme ile ilgili teklife şerh düşen CHP’li Abdurrahman Yıldız, “Bu meclisi düzenlerken bu meclisin bir rant yaratma görevi var. Fakat yaratılan rantın nereye gittiğine ilişkin bir tartışma yapılması gerekir. Meclisin oluşturduğu rantı kentle paylaşabilecek bir mekanizmanın kurulması lazım.

Örneğin söz konusu bu teklif içerisinde bir kısım ‘düzenleme ortaklık payı (DOP) ve kamu ortaklık payı (KOP)’ parseli diye tarif edilen parseller var. buralarda yüzde 0.20 yoğunluk ile bir kısım işlerin yapılması söz konusu. Bu DOP ve KOP parsellerinin kapsadığı alanlar okul, sosyal tesis gibi alanlar. Ben bu alanlardaki yoğunluğun 0,20’de kalmasını öneriyorum. Bazı arkadaşlar, ‘bu kadar az yoğunlukla buralara nasıl okul, derslik, hastane yapılacak?’ diyor. Hastane, yurt için ayrılmışsa onlar yapılsın ama burada kent meclisi bir değer yaratmış, bu değeri kent ile paylaşayım. Yapacağınız binanın yoğunluğu ne ise aradaki değer artışını hesaplayalım aradaki farkı kamuyla paylaşalım. Yani bu kentin insanlarıyla paylayalım. Arkadaşlar ‘hayır paylaşmayalım, buranın müteahhidi alsın’ diyorlar. Ben buna karşıyım. Bu meclisin bir yerden bir yere servet, rant aktarma görevi yoktur, aksine oluşturulan rantı kamuoyuyla paylaştıracak bir mekanizmayı oluşturma görevi vardır” dedi.

SEÇER, YILDIZI SAVUNDU

AKP’ Grup Başkanvekili Mehmet Sadık Türüt ise Yıldız’ı hedef alarak, “Abdurrahman bey sürekli rantı diline dolamış. Öncelikle burada bir rant oluyor mu olmuyor mu bunu iyi öğrenmesi lazım” dedi. Araya giren Vahap Seçer ise, “kent rantından bahsediyor bu işin doğasında var, bunun adaletli dağılması lazım diyor. Rant derken birine ayrıcalık sağlanmış, para kazandırılmış anlamında kullanmadı” dedi.

AKP’DEN EŞİTLİK İLKESİ ÇIKIŞI

Türüt ise, “Bu tür alanlarla ilgili Planlı Alanlar Yönetmeliğinde bahse geçen yapılaşma koşuludur. Merkez 4 ilçenin yani Akdeniz, Toroslar, Mezitli ve Yenişehir’de, Yenişehir hariç diğer tüm ilçelerin planlarında geçen not der ki; ‘bulunduğu bölgenin emsaline göre yapılaşır, 0,90’ı hiçbir şekilde aşamaz. Yönetmelikte böyleyken ne hikmet ise Yenişehir’de özellikle hukuksuz olarak ikinci bir ayrım daha yapılıyor ve deniliyor ki; ‘kamunun elinde olan parseller hariç, sadece vatandaşta olan parseller 0,20’ye düşürülecek. Bunu biz doğru bulmuyoruz. Adaletli bir tutum olduğunu düşünmüyoruz. Bundan dolayı ranttan değil, herkese eşit mesafede olmamız gerektiği için biz bu parsellerin emsallerini direk bulunduğu bölgeye göre ya da en fazla 0.90’ı aşmayacak şekilde ayarlanması gerektiği düşüncesindeyiz. Ama arkadaşlar bir ranttır diline dolamışlar. Bu parseller ile geçmişte Yenişehir Belediyesi’nde yapılan uygulamalardan dolayı vatandaşın eline geçmesi gerekirken kamunun eline geçmiş olması, vatandaşın ilave yerler alması, sonradan mahkemelerin bunları iptal etmesi gibi sıkıntılar yaşanmış durumda. Tüm bunlar nedeniyle vatandaş ile belediye kamulaştırma konusunda karşı karşıya kalmasına neden oldu. Bu yükte belediyelerin omuzlarındaydı. Geçmişte ki plan tadilatları ile biz bunu belediyelerin üzerinden aldık, kamunun üzerine aktardık. Vatandaş ‘benim parselimi okul, sosyal alan yap’ dedi. Biz imar durumlarını değiştirerek bu yükü belediyelerden aldık. Devletin belediyelere verdiği çözüm noktasındaki sürecin sonuna gelinmek üzere. Bu insanlara bir hak verilmesi lazım ki biz bunun doğru ve adaletli olacağı şeklin bu olduğuna inandığımız için biz bu karardayız” dedi.

NEDEN KOMİSYONDA KARAR DEĞİŞTİ?

Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer ise “Eğer mesele rantı konuşmaksa; yanlış anlamaları gidermek lazım, buranın KOP parselleri olduğu, bunların çok el değiştirdiği. Dibine kadar rantın kamuoyuna anlatmak zorunluluğu doğuyor. Bu karar ilçe meclisinden oy çokluğuyla geçti. Cumhur İttifakı grubu ayrışık oy kullandı. Bunu da belirtmekte yarar var. Bunun iki nedeni var; biri şekil şartı yerine gelmiş, esassa girmememiz gerekiyorsa o zaman ilçe belediye meclisinin verdiği karar doğrudur, o zaman neden komisyonda değiştirdik?

“EL DEĞŞİTİREN KOP PARSELLERİ RANTIN KRALI”

İkincisi biz bu konuyu günlerce tartıştık. Önce Cumhur İttifakı’nın desteklediği 0.20 şeklinde geldi. Sonra başka bir nedenle iade ettik komisyona, sanıyorum kat yüksekliği meselesi vardı. Bir baktık ki konu değişmiş, 0.20 olan hep beraber hem fikir olduğumuz oy birliğiyle geçen KOP parsellerin yoğunluğu 0,90’a çıkarıldı. Burada itirazlar kopmuştu.

Tekrar ilçe meclisine gittiğinde bu konu davlara açıldı. Sonra 0.20 ile geldi. Siz bunun geçmişini bilmediğiniz için kamuoyunu yanıltıcı bilgi veriyorsunuz. Bahsi geçen parseller arsa spekülatörleri tarafından bir değil birkaç el değiştirmiş olduğunu ve rantın kralı olduğunu belirteyim” dedi.

ZEKERİYA ÖZÜR; “HİÇ BİR ÇALIŞMA YAPILMADI” İTİRAFI

Yenişehir Belediyesi’nin önceki dönem belediye başkanlarından CHP’li Meclis Üyesi Zekeriya Özgür ise “Bu konu yıllardır gündemimizi meşgul eden öneli konulardan biri. Bu plan yapılırken muheliflerinden biriyim. Yenişehir’de bir çok okul, sosyal donatı alanı planlandı. Yenişehir’e gelecek olan nüfusa yetecek miktarda, yeteri kadar planlandı. Bu alanlar uygulamalar sonrasında fazla olarak çıkan ve Yenişehir Belediyesi’ne yükleme olarak gelmesini düşündüğümüz alanlar. Bunların zaten daha önce uygulamadan dolayı imar hakları kullanıldı. Bunların asıl sahipleri imar hakkını kullandı. Bunlar yeşil alan, belediye hizmet alanı olarak orada kaldı. 2018’e kadar bunların yoğunluğu da yoktu. Nitekim belediye 2004’ten 2018’e kadar bunlarla ilgili bir işlem yapmadı. Vatandaş dava açtı ve kazanmaya başladı. Biz bunlara bir çözüm üretmek istedik. Belediyeler bu davaaların altından kalkamaz. Bu alanların yoğunluğu yoktu, o yüzden düşürmemiz söz konusu değil. Biz bunlara 0,20 yoğunluk verelim dedik. Vatandaşa 0,90 versek kentsel rant olacaktı, bu rantı belediyeler yani kamu kullansın dedik. O yüzden vatandaşa 0,20 verdik. Son anda mecliste kat yüksekliği ile ilgili Yenişehir’de erteleme talebi gündeme geldi. Bir başka meclis geldiği anda işin rengi değişti. 0,20 diyenler 0,90’da ısrar ettiler ve konu buraya geldi” dedi.

CUMHUR İTTİFAKI 0,90 EMSAL İSTİYOR

Vahap Seçer de, ilçe belediye meclisinden 0,20 şekliyle gelen teklifin CHP’nin itirazına rağmen Cumhur İttifakı’nın ‘hayır 0,90 olsun’ itirazı ile meclis geldiğini söyledi.  

BAŞKAN ATSIZ’DAN CHP’YE YENİŞEHİR ÜZERİNDEN EŞİTLİK GÖNDERMESİ

Toroslar Belediye Başkanı Atsız Afşın Yılmaz ise söz konusu bölgedeki kat yüksekliğini sorması üzerine tansiyon yükseldi. Söz konusu Marinanın arkasında kalan bölmeyi kapsayan alandaki kat yüksekliğinin 21 olduğunu söyleyen Yılmaz, CHP’lilerin “Başka bir konu görüşüyoruz” itirazları üzerine, “Karşılaştırmak farz oldu. Kent estetii, kent silüeti, deprem hatırlatayım 15 dakika önce konuşuyorduk ya, buraya bakarak da aynı değerlendirmeleri yapabilir miyiz? Çok güzel oldu. Hepimiz eşitiz, bazılarımız daha eşit, oraya geliyor mevzu. Çünkü burası Yenişehir” dedi.

Seçer ise tartışmanın kat yüksekliği ile ilgili olmadığını, KOP parsellerinin yoğunluğuna yönelik olduğu söyleyerek, işin muhatabı olarak ilçe belediye başkanına söz verdi.

106 HEKTARIN TAPUSU VATANDAŞTA, YÖNETİMİ BELEDİYEDE

Yenişehir Belediye Başkanı Abdullah Özyiğit ise “Bu belediye hizmet alanları zamanında yasanın kamuya verdiği kadastral parselden arsaya dönerken 0,35’lik bir kesinti yapma hakkı varken, ilaveten yüzde 14’lükbir kesinti yapılarak bunlar bekletilmiş, Yasa, ‘5 yıl içinde bunları ya kamulaştır, ya takas yap ya da imar hakkı ver diyor. 10 yıl gibi bir süre boyunca Yenişehir’de bu konu yükleme verilerek yani yoğunluk arttırılarak çözülmüş. Göreceli bir uygulama olduğu için mahkeme bunu iptal etmiş ama Yenişehir’de yeni bir çözüm üretilmeden bu kesintiler devam etmiş.

Türkiye’de hiçbir belediyede örneği yoktur diye düşünüyorum; Yenişehir’de belediye hizmet alanı niteliğinde şuanda 106 hektarlık bir alan rekreasyon alanı gibi alanların tapusu vatandaşta, kontrolü veya yetki belediyede olmak şekliyle askıda duruyor. Bu sürede yasağının açığından faydalanmak isteyip, kendini daha akıllı sayan insanlar el değiştirmeler ile belediyemize davalar açıyor.

“SADECE BİR ARSANIN MALİYETİ 50-60 MİLYON”

Örneğin geçen hafta bir dava sonuçlandı, emniyetin önünde bulunan otoparka asfalt dökülmüş ve cadde üzerinde bulunan boş alana, metrekaresi 13 bin 500 TL’den değer biçildi. Dolayısıyla 13 bin 500 TL’den 5,5 dönümlük bir alan 50-60 milyon TL’ye mal olacak. Olayın büyüklüğünü anlamamız için bu örnek önemli. Siz bunu komisyona tekrar iade ettiğinizde geçen yıl Ağustos ayında iade ettiğinizde ben yurtdışındaydım” dedi.

SEÇER VE ÖZYİĞİT KARŞI KARŞIYA GELDİ

Bunun üzerine araya giren Seçer, “Kat yüksekliği nedeniyle iade ettim. Komisyondan oy birliğiyle 0,20 olarak gelmişti, kat yüksekliği ile ilgili iade edildi. Daha sonra komisyondan geldiğinde yoğunlukta değişti, bu önemli” diyerek, yanıt verdi.

Özyiğit’te, “Teklifi kat yüksekliği 15 mi, 18 mi diye tartışma sonrası iade ettiniz komisyona. Bunun üzerine komisyonda 0,20 olan yoğunluğun 0,90 olması kararı aldı komisyon.

Buranın 0,90 olması konusunda çok dil döktüm belediye başkanı olarak çünkü üzerimizde çok büyük bir yük var, bu sorun çözülmeli diye düşündük” dedi.

“MECLİSİNİ İKNA EDEMEDİN”

Seçer ise yine müdahale ederek, “ama bu da önemli, bana dil döktünüz de meclisiniz 0,20’ye karar verdi, meclisinizi ikna edememişsiniz” dedi.

Öziyğit ise, “Bana müsaade ederseniz anlatayım” demesine rağmen Seçer “Ama önemli burası, bir yanlış anlamaya meydan verme” dedi.

“DUVAR GİBİ KARŞIMIZDA DURULDU”

Abdullah Öziyğit böyle bir şeyin söz konusu olmadığını söyleyerek, “Biz dil döktük dedim, komisyona anlattık, duvar gibi karşımızda arkadaşlar durdu. İşin sonunda 0,20’ye karar verdik ve bu kararda sabit kaldık. En son Yenişehir Meclisinde aldığımız karar da 0,20 olarak gerçekleşti. Ama bu iş çok gecikti, halkın planlarla ilgili beklentisi var. İlgili madde zaten dava konusu yapılmış, mahkemelerde görüşülüyor. Dolayısıyla Yenişehir planlarının bu son sürecidir. Ümit ediyorum ki buradan çıkacak kararlarla onaylanmış olsun” dedi.

Görüşmeler sonucunda komisyon raporu oylamaya sunuldu. İtirazları reddeden komisyon raporu oy çokluğuyla kabul edildi.