HEDİYE EROĞLU
Tüm dünyayı etkisi altına alan covid 19 koronavirüs salgının Türkiye’de de geçen yıl Mart ayıda görülmeye başlamasıyla birlikte ekonomik açıdan zor günler geçiren esnaf büyük yara aldı.
Esnaf nakdi destek sağlanması ve SGK primlerinin ilgili fondan karşılanması talebi gelse de bu talep bugüne kadar sadece SGK primleri, vergi borçları, EKK kredi taksitlerinin ötelenmesi ya da ertelenmesi destekleri verildi.
Ayrıca EKK’lerin faiz oranından 6 ay ödemesiz 36 ay vadeli 25 bin liralık kredi desteği sağlandı. Ancak bu krediden 60 bin üyesi olan Mersin Esnaf ve Sanatkarlar Odası’nın (Mersin ESOB) ancak 15 bini yararlanabildi.
Ertelenen kredilerin ödeme zamanı gelirken pandemi öncesi alım yapan ve karşılığında çek-senet veren esnaf iş yapamaması ile alacaklarına ödeme yapamaz hale geldi.
Türkiye’de son 4 yılda ödenemeyen çek tutarı 61 milyar 744 milyon TL, ödenmeyen senet tutarı ise 61 milyar 422 milyon TL olurken, çek borcuna 5 yıl hapis cezası olması esnafı kara kara düşündürüyor. Senet ödemeleri için böyle bir düzenleme bulunmazken, Anayasa’ya aykırı hapis cezası ile ilgili esnaf iktidardan müjde bekliyor.
HAPİS CEZASI KALDIRILMALI
Acil harekete geçme çağrısı yapan Mersin ESOB Başkanı Talat Dinçer, yılbaşı itibariyle çeklerin yazılmaya başladığı şu günlerde esnafın nefes alacak takatinin kalmadığını söyleyerek, hapis cezasının kaldırılmasını istedi. İş yapamayan esnafın nakit desteğine ihtiyacı olduğunu aksi takdirde iflasların yaşabileceğini açıklayan Dinçer, “Bu süreçte esnaf zaten iş yapamadı. Pandemi mücbir sebep sayılmalı. Esnaf iş yapacak ki çeklerini ödeyebilsin. Ayrıca Sicil affı devreye girmeli ki hibe, esnaf sanatkar destek alabilsin.
“DEVLETİN ACİLEN TEDBİR ALMASI GEREKİYOR”
Dinçer, “Gidişatı hiç iyi görmüyorum. Şimdi karşılıksız çekten dolayı en az 5 yıl yatacak insanlarımız var çünkü çekler ödenemiyor. İş yapamadığın sürece senin bir yükümlülüğü yerine getirmen imkansız. Üzerimizdeki yükler erteleniyor ama iş yeri kapalı. Nereden kazanıp da ödeme yapacağız? Çalışıp, kazanacaksın ki ödeyeceksin. Çalışmadan kazanmanın mümkünatı yok. Çek kanunu konusunda devletin acilen tedbir alması gerekiyor.
Çünkü artık çekler yazılıyor.
Esnaf zaten son iki yıldır ekonomik daralma nedeniyle zordaydı. Birçok firmamız battı. Şimdi bir de pandemi geldi ve durum içinden çıkılmaz bir hal aldı. Dolayısıyla siyasi otoritenin bu durumu bir an önce eline alıp bu insanları mağdur etmemek adına belli düzenlemeleri yapması gerekiyor. Siyasetçi niye vardır? Ülkenin idaresinde çıkabilecek olumsuzlukları önceden görüp, tedbir almak için vardır. Alırlar mı, almazlar mı? Onu hep birlikte göreceğiz. Biz gerekli bilgilendirmeyi sürekli yapıyoruz. Çok insan evini, işini kaybedecek diyoruz. Yasal düzenleme acilen gerekli” diye konuştu.
MERSİN PROTESTO EDİLEN SENETTE 14. SIRADA
Öte yandan Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın (MTSO) her ay düzenli olarak yayınladığı Ekonomik Göstergeler Raporu’nun 2020 yılı Ekim ayı sayısına göre kent; 2 bin TL ve üzeri tutarında protesto edilen senet adedine göre iller 14, tutarına göre ise 15’inci sırada.